TẦM QUAN TRỌNG CỦA SIÊU ÂM SÀNG LỌC THAI 12 TUẦN

12-10-2019 07:28

Thông thường các bác sĩ sẽ khuyên các bà mẹ đi siêu âm sàng lọc vào tuần thứ 12, đây là thời điểm rất quan trọng để đo độ mờ da gáy và tính toán nguy cơ mắc hội chứng Down ở thai nhi. Chỉ duy nhất giai đoạn này có thể đo độ mờ da gáy chính xác và có ý nghĩa chẩn đoán dị tật, sau 13 tuần 6 ngày sẽ không còn nhiều giá trị nữa và không đo độ mờ da gáy chính xác được.

Siêu âm tuần 12 là bước khởi đầu trong quá trình theo dõi sự phát triển của thai nhi, chẩn đóan, theo dõi các dị tật bằng phương pháp siêu âm. Một số dị tật cũng đã có thể phát hiện từ thời điểm này, bác sỹ có thể đưa ra những giải pháp và những can thiệp phù hợp với từng trường hợp dị tật nếu có ở thai nhi.

Thai 12 tuần đã có cân nặng khoảng 55gr, dài khoảng 5,5cm. Các bộ phận trên cơ thể đã dần hoàn thiện và xương khớp cứng cáp hơn.

Ruột của em bé đã phát triển tương đối hoàn thiện, chất dinh dưỡng được tiếp nhận qua dây rốn đi vào khoang ruột của thai nhi. Thận em bé đã bắt đầu bài tiết nước tiểu.

Khuôn mặt cũng đã bắt đầu hoàn chỉnh, hai mắt di chuyển lại gần nhau hơn, hai tai di chuyển ra phía sau.
Các tế bào thần kinh phát triển nhanh chóng để hình thành não bộ. Ngón tay và ngón chân đã tách rời. Quan trọng nhất là thai nhi 12 tuần đã có các phản xạ cơ bản. Mắt khép chặt, miệng có thể mút, ngón tay có thể co duỗi, ngón chân có thể co lên.

Nếu gõ nhẹ vào bụng mẹ, có thể cảm nhận được cơ thể bé ngọ nguậy.

* Độ mờ da gáy là 1 cấu trúc chứa dịch phía sau gáy thai nhi. Đây là cấu trúc quan trọng dùng để đánh giá nguy cơ bất thường của thai nhi lúc 11-13 tuần 6 ngày, với tỷ lệ sàng lọc hội chứng Down ~70%.

– Đo độ mờ da gáy để đánh giá nguy cơ bất thường nhiễm sắc thể thai nhi, đặc biệt hội chứng Down. Độ mờ da gáy kết hợp với double test, sẽ giúp cho việc sàng lọc bệnh Down lên tới 90%. Ngày nay, với sự xuất hiện của xét nghiệm NIPT, việc sàng lọc bệnh Down còn cao hơn nữa.

Nhưng siêu âm 12 tuần không chỉ có vậy. Để quản lý thai kỳ một cách hiệu quả hơn, thời điểm này cần đánh giá:

1. Dự kiến sinh: Đây là 1 điều cực kỳ quan trọng trong quản lý thai kỳ, bởi vì chỉ khi bác sỹ biết thai bạn bao nhiêu tuần, họ mới đánh giá được cân nặng thai nhi có phù hợp không, các chỉ số phát triển của thai có tốt không, khi nào có thể lấy thai được… Mốc siêu âm 12 tuần sẽ cung cấp chính xác nhất dự kiến sinh cho bạn.

2. Số lượng thai là bao nhiêu? nếu đa thai, số lượng bánh nhau như thế nào? (rất quan trọng trong đánh giá nguy cơ của đa thai). Bởi vì sau 12 tuần, việc xác định số lượng bánh nhau nhiều khi không chính xác.

3. Đánh giá các cấu trúc giải phẫu của thai: với sự phát triển về siêu âm thai ngày nay, 40-50% dị tật thai có thể phát hiện trong giai đoạn này. Đặc biệt bệnh lý tim bẩm sinh,với những người có kinh nghiệm, có thể phát hiện rất sớm. Do đó, khuyến cáo các thai phụ nên siêu âm từ 12-13 tuần, không nên siêu âm TRƯỚC 12 TUẦN, vì để sàng lọc dị tật 1 cách tốt hơn.

3. Sàng lọc nguy cơ tiền sản giật: Tiền sản giật là bệnh lý chỉ xảy ra ở trong thai kỳ, tỷ lệ khoảng 4,6% trong thai kỳ, gây tăng nguy cơ thai chậm phát triển, tăng nguy cơ sinh non và tỷ lệ tử vong thai và thậm chí tử vong mẹ. Bằng cách đo động mạch tử cung, huyết áp thai phụ và các xét nghiệm máu, có thể sàng lọc được 75-80% các thai phụ có nguy cơ tiền sản giật trước 34 tuần, với tỷ lệ dương tính giả 10%. Từ đó có thể dùng thuốc dự phòng, giúp giảm nguy cơ tiền sản giật.

Bên cạnh đó, việc khám thai lúc 12 tuần sẽ giúp cho các thai phụ được sàng lọc những bệnh lý tiềm ẩn khác của mẹ như bệnh lý tuyến giáp, tan máu bẩm sinh, đái tháo đường…, giúp quản lý thai kỳ 1 cách hiệu quả nhất.