VAI TRÒ CỦA AST VÀ ALT TRONG CHẨN ĐOÁN VÀ THEO DÕI BỆNH LÝ GAN MẬT

28-04-2020 09:05

Các bệnh lý về gan trong những năm gần đây có xu hương tăng. Vì vậy việc chẩn đoán chính xác, theo dõi và tiên lượng các bệnh gan là rất cần thiết. Gan tham gia nhiều quá trình chuyển hoá của cơ thể nên hệ enzym rất phong phú. AST (SGOT) và ALT (SGPT) là các chỉ số men gan giúp phản ánh tình trạng tổn thương gan. Tùy vào từng loại bệnh, các chỉ số này sẽ tăng đến một mức độ nhất định. Việc định lượng các chỉ số men gan này có thể chẩn đoán bệnh, chẩn đoán phân biệt mức độ tổn thương tế bào trong một cơ quan.

1) Chỉ số AST và ALT là gì?
1.1) Chỉ số AST

AST là từ viết tắt của cụm từ Aspartate transaminase hay còn gọi với tên gọi khác là SGOT (glutamic-oxaloacetic transaminase).
AST là một loại enzyme có nhiều ở các tế bào của gan và thận. Đồng thời có một lượng nhỏ hơn của chất này được tìm thấy trong cơ tim và cơ bắp. Đối với những người bình thường có sức khỏe tốt mức AST ở trong máu thường thấp. Khi gan bị tổn thương, gan sẽ giải phóng đưa nhiều AST vào trong máu và khiến hoạt chất này tăng cao. Một khi mức enzyme này trong máu cao hơn mức bình thường, khả năng gan bị tổn thương là rất cao.
Giới hạn bình thường: 5-40 U/L (hoặc UI/L)

1.2) Chỉ số ALT

ALT là từ viết tắt của cụm từ Alanine Transaminase hay còn gọi với tên khác là SGPT (Alanine aminotransferase)
So với chỉ số AST, ALT là chỉ số đặc hiệu, cảnh báo rõ nét hơn những tổn thương ở gan do nằm chủ yếu trong bào tương ở gan (chỉ một số ít trong tế bào cơ vân và tim).
Giới hạn bình thường: 7 – 56 U/L

2) Vai trò của Chỉ số AST và ALT với bệnh gan

Mức độ ALT và AST được đánh giá rất cao khi nó lớn hơn 10 lần mức bình thường và thường là do viêm gan cấp tính hay do bị nhiễm virus.
Đối với bệnh nhân viêm gan cấp tính, mức ALT và AST cao kéo dài khoảng 1 đến 2 tháng và có thể trở lại bình thường sau 3 đến 6 tháng.
Mức ALT va AST cũng có thể tăng cao rõ rệt khi bệnh nhân sử dụng thuốc hoặc các chất khác gây độc cho gan.
Khi AST và ALT tăng vừa (<300 U/L) và AST ưu thế hơn ALT (AST/ALT>2) thì thường viêm gan do rượu.
Trong viêm gan mãn, chỉ số ALT và chỉ sô AST cũng có thể bình thường hay tăng nhẹ, do đó, các bác sĩ thường sẽ chỉ định kiểm tra thường xuyên để theo dõi các diễn tiến của bệnh.

3) Khi nào chỉ định làm AST và ALT?
Bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm ALT và AST để đánh giá một người có các triệu chứng của một rối loạn chức năng gan như: